21

Een onschuldig lam gloeit op in fluorescerende kleuren, zijn poten klem in een val. Misschien wacht het dier op het moment waarop het degene zal vervangen die op het altaar ligt vastgebonden, klaar om door zijn vader te worden geofferd. In het Jodendom is het vastbinden van Isaak (Genesis 22: 1-18) een sleutelverhaal, vanwege de morele dilemma’s die het aan de orde stelt. Variaties op dit thema figureren ook prominent in het Christendom, de Islam en de Griekse mythologie – zoals in het verhaal van koning Agamemnon die zijn dochter Iphigeneia offert. In al deze verhalen verschijnt het dier op het moment dat het mes al geheven is. Steeds weer geeft de afweging van het goddelijk bevel tegen de persoonlijke moraal aanleiding tot ethische vragen. Het aansluitende debat reikt verder dan de wereld van het geloof: hoe ver wil je gaan om een bevel te gehoorzamen van een spirituele, politieke of religieuze autoriteit? Tot welk offer zijn mensen bereid om te kunnen voldoen aan zo’n wet of ideologische verordening?

In Israël, waar de meeste jongeren na de middelbare school in dienst moeten, is dit morele debat nog vele malen zo schrijnend. De vraag van het persoonlijke offer versus een politieke ideologie is een existentiële kwestie, een integraal onderdeel van de geschiedenis van Israël vanaf het moment van zijn stichting.

#ongoingthings